Proteza szkieletowa – czym jest? Wskazania, cena i przebieg

Proteza szkieletowa to rozwiązanie dla osób z częściowymi brakami w uzębieniu. Pozwala na komfortowe uzupełnienie brakujących zębów. Dowiedz się, jak wygląda jej konstrukcja, wskazania do zastosowania oraz przebieg leczenia.

Jak działa proteza szkieletowa?

Proteza szkieletowa to ruchome uzupełnienie protetyczne, które przeznaczone jest dla osób z częściowo zachowanym uzębieniem własnym. Jej konstrukcja opiera się na metalowym szkielecie, najczęściej wykonanym z chromo-kobaltu lub chromo-niklu, który zapewnia stabilność i trwałość. Akrylowe elementy imitujące dziąsła oraz zęby są zamocowane na metalowej podstawie, co pozwala na zachowanie naturalnego wyglądu i komfortu noszenia. 

Czym proteza szkieletowa różni się od innych uzupełnień protetycznych?

W odróżnieniu od protez całkowitych, proteza szkieletowa wymaga obecności własnych zębów, do których mocuje się ją za pomocą klamer, zatrzasków lub teleskopów. Dzięki temu siły żucia są rozkładane równomiernie, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia dziąseł i zapewnia wygodę użytkowania.

Elementy budowy i mechanizm działania protezy szkieletowej

Budowa protezy szkieletowej obejmuje kilka kluczowych elementów:

• metalowy szkielet stanowi podstawę, na której umieszczone są akrylowe części imitujące dziąsła oraz zęby;
• klamry, zatrzaski lub teleskopy pozwalają na stabilne zamocowanie protezy do własnych zębów pacjenta, co przekłada się na bezpieczeństwo i komfort podczas codziennego użytkowania. 

Każdy element konstrukcji jest indywidualnie dopasowywany do warunków panujących w jamie ustnej, co pozwala na precyzyjne dopasowanie i minimalizuje ryzyko podrażnień czy dyskomfortu podczas spożywania posiłków.

Wskazania do zastosowania protezy szkieletowej – kto może z niej skorzystać?

Proteza szkieletowa jest dedykowana pacjentom z częściową utratą uzębienia, u których nie ma możliwości zastosowania mostów lub koron. Kluczowym warunkiem jest obecność własnych zębów, które mogą stanowić filary dla mocowania protezy. Zachowane zęby umożliwiają stabilizację konstrukcji i zapewniają jej prawidłowe funkcjonowanie. Przeciwwskazaniem do zastosowania protezy szkieletowej jest całkowity brak zębów oraz alergia na metal, która jednak występuje bardzo rzadko. Dzięki temu rozwiązaniu można skutecznie uzupełnić braki zębowe, poprawiając komfort życia i funkcje żucia.

Różnice między protezą szkieletową górną a dolną  

Proteza szkieletowa występuje w wariantach górnym i dolnym, co pozwala na indywidualne dopasowanie do potrzeb pacjenta. W obu przypadkach kluczowe jest odpowiednie rozmieszczenie i stan zachowanych zębów, które służą jako punkty podparcia. W przypadku górnej protezy często wykorzystuje się specjalne korony teleskopowe, które zapewniają jeszcze większą stabilność i komfort użytkowania. Wariant dolny również wymaga obecności zdrowych zębów, które umożliwiają prawidłowe mocowanie i rozkład sił żucia.

Przebieg leczenia – etapy wykonania i dopasowania protezy szkieletowej

Jak wygląda proces wykonania protezy szkieletowej? 

1. Przebieg leczenia rozpoczyna się od szczegółowej oceny stanu jamy ustnej oraz pobrania precyzyjnych wycisków. 
2. Na ich podstawie technik dentystyczny wykonuje indywidualny model protezy, który następnie jest dopasowywany do warunków anatomicznych pacjenta. 
3. Po przygotowaniu konstrukcji następuje przymiarka oraz ewentualne korekty, które mają na celu zapewnienie maksymalnego komfortu i funkcjonalności. 
4. Po ostatecznym dopasowaniu proteza jest gotowa do użytkowania, a pacjent otrzymuje szczegółowe instrukcje dotyczące jej pielęgnacji i adaptacji.

Adaptacja i pielęgnacja protezy szkieletowej – jak dbać o nową protezę?

Okres adaptacji do nowej protezy szkieletowej może trwać od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta. W tym czasie ważne jest przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej oraz regularne czyszczenie zarówno protezy, jak i pozostałych zębów. Zaleca się stosowanie specjalnych szczoteczek i środków czyszczących, które pozwalają na usunięcie resztek pokarmowych i zapobiegają powstawaniu osadu. Regularne wizyty kontrolne u stomatologa pozwalają na monitorowanie stanu protezy oraz wprowadzanie niezbędnych korekt, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Zalety i ograniczenia protezy szkieletowej – faktyczne korzyści i wyzwania

Jakie są wady i zalety protezy szkieletowej. Znajdź odpowiedź w poniższej tabeli:

Zalety protezy szkieletowej	Wady protezy szkieletowej
Wysoki komfort użytkowania – lekka, cienka konstrukcja, szybka adaptacja	Wyższy koszt w porównaniu do protez akrylowych (ok. 2500 zł)
Stabilność i pewność podczas żucia i mówienia – nie przesuwa się w jamie ustnej	Widoczność metalowych klamer, co może wpływać na estetykę uśmiechu
Trwałość i wytrzymałość dzięki metalowemu szkielecie	Wymaga obecności własnych zębów do mocowania – nie dla osób bezzębnych
Równomierny rozkład sił żucia – chroni zęby filarowe i kości przed przeciążeniem	Konieczność regularnych wizyt kontrolnych oraz ewentualnych korekt dopasowania
Nie wymaga szlifowania zębów własnych – ochrona zdrowych tkanek zęba	Proces wykonania jest bardziej złożony i czasochłonny niż w przypadku protez akrylowych
Nie uciska dziąseł i nie powoduje zaniku kości – nie osiada na podłożu	Możliwość wystąpienia dyskomfortu lub podrażnień, zwłaszcza na początku użytkowania
Łatwość utrzymania higieny – prosta do czyszczenia, mniejsze ryzyko próchnicy i chorób przyzębia	Brak refundacji przez NFZ – pacjent pokrywa pełny koszt leczenia
Ograniczony zasięg płyty – nie zakrywa całego podniebienia, zachowane odczucia smakowe	W rzadkich przypadkach możliwość alergii na metalowe elementy
Możliwość rozbudowy – można dołożyć ząb w przypadku kolejnych braków	Wymaga dużej precyzji wykonania przez technika, co wpływa na cenę i jakość
Zapobiega zaburzeniom stawów skroniowo-żuchwowych i ścieraniu zębów własnych

Cena protezy szkieletowej – ile kosztuje wykonanie i użytkowanie?

Koszt wykonania protezy szkieletowej w Polsce wynosi średnio około 2500 zł, choć ostateczna cena może zależeć od lokalizacji gabinetu, zastosowanych materiałów oraz stopnia skomplikowania przypadku. W cenę wliczone są zarówno materiały, jak i robocizna technika dentystycznego. Warto pamiętać, że inwestycja w protezę szkieletową przekłada się na wieloletni komfort oraz poprawę jakości życia.