Kamień na zębach – jak powstaje? Usuwanie, częstotliwość, cena

Kamień na zębach to problem, który dotyka wielu osób. Jego obecność prowadzi do poważnych konsekwencji dla zdrowia jamy ustnej. W artykule przedstawiono, jak powstaje kamień na zębach, jakie są skuteczne metody jego usuwania oraz jak często należy przeprowadzać ten zabieg. Warto przeczytać tekst do końca, aby dowiedzieć się, jak zadbać o higienę jamy ustnej.

Kamień na zębach – czym jest i jak powstaje?

Kamień na zębach to twardy, zmineralizowany osad, który tworzy się na powierzchni zębów. Proces jego powstawania rozpoczyna się już kilka minut po umyciu zębów, gdy na szkliwie zaczyna się odkładać płytka nazębna. Płytka ta składa się głównie z bakterii, resztek jedzenia oraz składników śliny. Jeśli nie zostanie usunięta podczas codziennego szczotkowania i nitkowania, ulega mineralizacji pod wpływem związków wapnia obecnych w ślinie. W efekcie powstaje twardy kamień na zębach, którego nie da się usunąć domowymi metodami.

Główne przyczyny powstawania kamienia na zębach

Pojawienie się kamienia na zębach wynika przede wszystkim z niedostatecznej higieny jamy ustnej. Brak regularnego szczotkowania i nitkowania sprzyja gromadzeniu się płytki nazębnej, która z czasem twardnieje. Dodatkowo do czynników ryzyka należą:

• nadmiar wapnia w ślinie;
• palenie tytoniu;
• nieodpowiednia dieta bogata w cukry;
• niewystarczające nawodnienie organizmu. 

Osoby palące oraz spożywające dużo węglowodanów są bardziej narażone na szybkie odkładanie się kamienia na zębach.

Lokalizacja i tempo narastania kamienia na zębach

Kamień na zębach najczęściej pojawia się w miejscach, gdzie ślina ma łatwy dostęp do powierzchni zębów. Najszybciej narasta w okolicy ujść gruczołów ślinowych, czyli na językowych powierzchniach siekaczy dolnych oraz policzkowych powierzchniach trzonowców górnych. Proces mineralizacji płytki nazębnej przebiega szybciej u osób z wysokim stężeniem wapnia w ślinie. Tempo narastania kamienia na zębach może być różne i zależy od indywidualnych predyspozycji oraz stylu życia.

Skutki obecności kamienia na zębach

Obecność kamienia na zębach prowadzi do wielu problemów zdrowotnych. Twardy osad stanowi idealne środowisko dla rozwoju bakterii, które wytwarzają kwasy niszczące szkliwo. Kamień na zębach zwiększa ryzyko:

• próchnicy, 
• stanów zapalnych dziąseł,
• chorób przyzębia, takich jak paradontoza. 

Nieleczony kamień może powodować nieprzyjemny zapach z ust oraz krwawienie dziąseł podczas szczotkowania.

Metody usuwania kamienia na zębach w gabinecie stomatologicznym

Usuwanie kamienia na zębach wymaga profesjonalnych zabiegów wykonywanych przez stomatologa lub higienistkę stomatologiczną. Najczęściej stosowaną metodą jest skaling, czyli mechaniczne usuwanie osadu przy pomocy skalera ultradźwiękowego lub ręcznego. Skaler ultradźwiękowy rozbija kamień na zębach za pomocą drgań o wysokiej częstotliwości, a skaler ręczny umożliwia precyzyjne oczyszczenie trudno dostępnych miejsc.

Piaskowanie, air-flow i leczenie laserowe

Przyjrzyjmy się tym metodom usuwania kamienia:

• Piaskowanie to metoda polegająca na oczyszczaniu powierzchni zębów strumieniem specjalnego proszku, który usuwa kamień na zębach i jednocześnie poleruje szkliwo.
• Air-flow wykorzystuje skoncentrowany strumień wody, powietrza i proszku sodowego, co pozwala na delikatne i skuteczne usunięcie osadu nawet z trudno dostępnych przestrzeni. 
• W przypadku głęboko osadzonego kamienia na zębach stosuje się leczenie laserowe, które rozpuszcza i odseparowuje osad od powierzchni zębów. 

Wszystkie te metody są bezpieczne i nie powodują uszkodzeń tkanek przyzębia.

Jak często usuwać kamień na zębach?

Regularne usuwanie kamienia na zębach to kluczowy element profilaktyki zdrowotnej jamy ustnej. Specjaliści zalecają wykonywanie tego zabiegu przynajmniej raz lub dwa razy w roku. W przypadku osób ze skłonnością do szybkiego narastania kamienia na zębach optymalna częstotliwość to co 3-4 miesiące. Systematyczne usuwanie kamienia na zębach zapobiega rozwojowi stanów zapalnych i utracie zębów.

Wskazania do częstszego usuwania kamienia na zębach

Niektóre osoby wymagają częstszych wizyt w gabinecie stomatologicznym. Dotyczy to zwłaszcza pacjentów z chorobami przyzębia, cukrzycą, kobiet w ciąży oraz osób z aparatami ortodontycznymi. W takich przypadkach kamień na zębach narasta szybciej, dlatego konieczna jest indywidualna ocena częstotliwości zabiegów przez stomatologa.

Cena usuwania kamienia na zębach

Koszt usuwania kamienia na zębach zależy od wybranej metody oraz zakresu zabiegu. Ceny zaczynają się od około 100 zł za łuk przy metodzie tradycyjnej, piaskowanie z fluoryzacją oraz skaling ultradźwiękowy z fluoryzacją to wydatek rzędu 350 zł. Ostateczna cena może być uzależniona od stopnia zaawansowania problemu i liczby wizyt potrzebnych do jego usunięcia.

Zalecenia po zabiegu usuwania kamienia na zębach

Po profesjonalnym usunięciu kamienia na zębach zaleca się unikanie barwiących napojów i pokarmów przez kilka godzin. Wskazane jest również stosowanie past do zębów z fluorem oraz regularne szczotkowanie i nitkowanie, aby zapobiegać szybkiemu nawrotowi osadu. Stomatolog może zalecić także płukanki antybakteryjne, które wspomagają utrzymanie higieny jamy ustnej.

Profilaktyka powstawania kamienia na zębach

Skuteczną profilaktykę stanowi codzienne, dokładne szczotkowanie zębów oraz używanie nici dentystycznej i irygatora. Istotne jest także stosowanie past do zębów z fluorem lub hydroksyapatytem, które wzmacniają szkliwo i ograniczają odkładanie się płytki nazębnej. Odpowiednia dieta, ograniczenie spożycia cukrów i regularne picie wody wspierają utrzymanie zdrowia jamy ustnej. Palenie tytoniu oraz brak nawodnienia zwiększają ryzyko powstawania kamienia na zębach, dlatego warto eliminować te czynniki z codziennego życia.

Wybór past do zębów wspierających walkę z kamieniem na zębach

Na rynku dostępne są pasty do zębów z dodatkiem fluoru, hydroksyapatytu oraz enzymów proteolitycznych. Składniki te pomagają w rozbijaniu płytki nazębnej i utrudniają mineralizację, co ogranicza powstawanie kamienia na zębach. Regularne stosowanie past o właściwościach antybakteryjnych wspiera utrzymanie świeżego oddechu i zdrowych dziąseł.