Resekcja wierzchołka korzenia to zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej, który polega na odcięciu chorobowo zmienionej części korzenia zęba. Przeprowadza się go, gdy leczenie kanałowe nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dzięki resekcji możliwe jest zachowanie zęba, który w innym przypadku musiałby zostać usunięty.
Czym jest resekcja wierzchołka korzenia?
Resekcja wierzchołka korzenia, zwana również apektomią, to zabieg polegający na chirurgicznym usunięciu końcowej części korzenia zęba wraz z otaczającą go zmienioną zapalnie tkanką kostną. Procedurę wykonuje się w celu wyeliminowania źródła infekcji, które nie poddaje się leczeniu kanałowemu. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym.
Chirurg lub endodonta otwiera dziąsło, aby uzyskać dostęp do wierzchołka korzenia. Następnie odcina fragment korzenia o długości 2-3 mm i usuwa zmienione chorobowo tkanki. Kolejnym krokiem jest szczelne wypełnienie kanału korzeniowego od strony wierzchołka specjalnym materiałem uszczelniającym. Na koniec ranę zszywa się, a ubytki kostne wypełnia materiałem kościozastępczym.
Wskazania i przeciwwskazania do resekcji wierzchołka korzenia
Resekcję wierzchołka korzenia wykonuje się, gdy leczenie endodontyczne nie jest możliwe lub nie przynosi oczekiwanych efektów. Wskazaniami do zabiegu są m.in.:
- przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych, niepoddające się leczeniu kanałowemu;
- obecność złamanego narzędzia w kanale korzeniowym, uniemożliwiającego jego prawidłowe wypełnienie;
- perforacja ściany kanału korzeniowego podczas leczenia endodontycznego;
- zwężenie lub skrzywienie kanału korzeniowego, utrudniające jego opracowanie.
Nie u każdego pacjenta można przeprowadzić zabieg resekcji wierzchołka korzenia. Przeciwwskazaniami są m.in.:
- zaawansowana choroba przyzębia;
- rozległe zmiany próchnicowe;
- złamania korzenia zęba przebiegające pionowo;
- choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, choroby serca czy zaburzenia krzepnięcia krwi;
- pierwszy trymestr ciąży.
Przebieg zabiegu resekcji wierzchołka korzenia
Zabieg resekcji wierzchołka korzenia przeprowadza się ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Trwa on zwykle około godziny. Kolejne etapy procedury to:
1. Znieczulenie okolicy leczonego zęba;
2. Nacięcie dziąsła i odsłonięcie kości w okolicy wierzchołka korzenia;
3. Usunięcie fragmentu kości, aby uwidocznić zmienioną zapalnie tkankę;
4. Odcięcie końcowej części korzenia wraz z otaczającą go zmienioną chorobowo tkanką;
5. Opracowanie i wypełnienie kanału korzeniowego od strony wierzchołka;
6. Wypełnienie ubytku kostnego materiałem kościozastępczym;
7. Zszycie rany.
Po zabiegu pacjent otrzymuje zalecenia pozabiegowe. Przez pierwsze dni mogą wystąpić dolegliwości bólowe, obrzęk i krwawienie. Stosuje się wówczas leki przeciwbólowe i antybiotyki. Przez około 2 tygodnie należy unikać spożywania twardych pokarmów po stronie poddanej zabiegowi.
Możliwe powikłania po resekcji wierzchołka korzenia
Resekcja wierzchołka korzenia jest zabiegiem bezpiecznym, jednak jak każda procedura chirurgiczna niesie ze sobą ryzyko powikłań. Zalicza się do nich:
- krwawienie;
- infekcję rany pooperacyjnej;
- uszkodzenie nerwów;
- powstanie przetoki ustno-zatokowej w przypadku zębów szczęki.
Powikłania zdarzają się jednak rzadko. Ryzyko ich wystąpienia można zminimalizować, przestrzegając zaleceń pozabiegowych i utrzymując prawidłową higienę jamy ustnej.
Skuteczność resekcji wierzchołka korzenia
Resekcja wierzchołka korzenia jest zabiegiem o wysokiej skuteczności. Pozwala ona na zachowanie własnego zęba u ponad 90% pacjentów. Warunkiem powodzenia leczenia jest prawidłowe zakwalifikowanie do zabiegu i precyzyjne jego wykonanie z wykorzystaniem mikroskopu oraz specjalistycznych narzędzi. Alternatywą dla resekcji jest ekstrakcja zęba i protetyczne uzupełnienie luki. Wiąże się to jednak z koniecznością szlifowania sąsiednich zębów pod koronę lub wykonania implantu. Dlatego, jeśli tylko istnieje możliwość zachowania własnego zęba, warto podjąć próbę jego leczenia, w tym również chirurgicznego.
